Adres

Nieuwegracht / Herenstraat 4k 3768 BL Utrecht Nederland

Monumentstatus
Geen
Transformatiejaar
2007
Oude functie
Kapel
Nieuwe functie
Wonen

Elk monument vertelt een eigen verhaal en geeft daarmee een gezicht aan een buurt, plaats of regio. Omdat deze prachtige herbestemming in 2007 getransformeerd is, kunnen de gegevens inmiddels verouderd zijn. Evenzogoed blijft dit verhaal een inspiratiebron voor uw herbestemmingsplannen van religieus erfgoed.

Een oude katholieke kapel is herbestemd tot één zeer ruimtelijke woning. Het karakter van de kleine kapel is behouden en waar mogelijk versterkt. Door de toevoeging van extra daklichten valt diffuus wit licht binnen en konden de gebrandschilderde ramen behouden blijven. Door de spierwitte afwerking komen de kleuren van het glas-in-lood extra tot leven op de vloeren en wanden.

Opgave

In een fratercomplex aan de Nieuwegracht in Utrecht bevindt zich een verscholen kleine katholieke kapel. Verscholen, omdat de kapel alleen zichtbaar is voor mensen die inmiddels in dit oude fratercomplex wonen. De Sint Gregoriuskapel is getransformeerd tot woonhuis. De opgave was om enkel één woonhuis onder te brengen in deze relatief kleine kapel, waarbij het ruimtelijke karakter van de kapel werd behouden.

Aanpak

Omdat de kapel enkel functioneerde voor het fratercomplex is hij niet erg groot. Dit heeft als gevolg gehad dat de kapel niet meer dan één woning is gaan huisvesten. De ruimtelijkheid die de kapel vroeger had is mede hierdoor behouden. Kenmerkende elementen in de vorm van relikwieën zijn soms ook behouden en benut, waardoor er een mooi spanningsveld ontstaat tussen de nieuwe en oude functie van de kapel. Zo zijn de glas-in-loodramen behouden en is het balkon bij het orgel uitgebreid in de vorm van een organiserend element vrij in de ruimte. Dit element definieert de verschillende leefruimten in de kapel, maar zorgt door zijn asymmetrische plaatsing ook voor een nieuwe ruimtelijke hiërarchie die op sommige momenten bepaalde aspecten van de kapel juist versterkt. Door het object erg minimalistisch te houden en van rechte vormen te voorzien ontstaat er een spannend contrast met de oorspronkelijke, zachte vormentaal van de kapel.
 
De kapel had, mede door het sterk gekleurde glas-in-lood, een erg donker karakter. Het ligt natuurlijk erg voor de hand dit glas-in-lood te vervangen door volledig transparante puien. De architect heeft gekozen om deze juist te behouden en dakvensters toe te voegen, waardoor er diffuus licht gebracht wordt in de kapel. In samenwerking met een volledig witte afwerking komen de glas-in-loodramen nog beter tot leven. In contrast met de witte kapel waarin geleefd wordt is het slaapvertrek dat in het bijgebouw huist juist donker van kleur.
Door het gebrek aan ramen op ooghoogte liet de kapel een opgesloten gevoel achter bij ons. De architect had sterk het gevoel dat er contact gemaakt moest worden met de stad. Dit hebben zij gedaan door middel van een enigszins brutale, abstracte, modernistische versie van een glas-in-loodpui. Haast Mondriaan-achtig met een kleine verwijzing naar het oude glas-in-lood dat juist heel verfijnd een religieus verhaal vertelt.

Meer informatie

Contactpersoon: Marnix van der Meer (+31 (0)30 273 1289), www.zecc.nl

Vind de juiste specialist voor uw monument in de SpecialistenWijzer op Monumenten.nl, met expertise in onderhoud, restauratie en verduurzaming. Voor elke klus een geschikte specialist met kennis van en hart voor monumenten. 

Bouwjaar
1922
Architect (transformatie)
Zecc Architecten
Eigenaar
Particulier
Betrokken partijen
Particulier opdrachtgever
Zecc Architecten
Organisatie
Zecc Architecten
Google map of Woonkapel, Utrecht